Jak mierzyć grubość warstwy

Teoria pomiaru grubości warstwy oraz metodyka w zależności od aplikacji.

Zdjęcia

Grubościomierze są jednymi z ważniejszych instrumentów używanych w przemyśle lakierniczym. W większości powłok współczynnik grubości warstwy suchej do warstwy mokrej wynosi:

Grubość warstwy suchej = (grubość warstwy mokrej * %ciał stałych)/100

Błędne oszacowanie grubości warstwy skutkuje niepotrzebną stratą czasu, materiałów oraz pieniędzy. Jeśli warstwa jest za cienka, to jej siła krycia oraz zdolności ochronne są niewystarczające, co wymaga dodatkowego czasu na ponowne pokrycie powierzchni. Natomiast, jeśli nałożona warstwa okazuje się zbyt gruba, to skutkiem tego jest pękanie, łuszczenie powłoki lub długi czas schnięcia. Zbyt gruba warstwa wiąże się z wysokim kosztem.

Warstwa mokra

W celu dokładnego kontrolowania procesu nakładania powłoki na powierzchnię, często trzeba wykonywać pomiary zaraz po jej nałożeniu, kiedy jest jeszcze mokra. Pomiar grubości takiej warstwy bazuje na kształcie powierzchni oraz spodziewanym przedziale grubości dodatku, pomiar grubości mokrej warstwy jest przydatny w przypadku, gdy warstwę suchą można zmierzyć tylko metodami niszczącymi.

Grubość warstwy suchej

Dobranie odpowiedniej grubości powłoki maksymalizuje jakość oraz minimalizuje koszty materiałów. Sprawdzenie grubości warstwy suchej może odbywać się na sposób nieniszczący lub niszczący, np. w przypadku powłok wielowarstwowych.
Testy nieniszczące
Do tego typu pomiarów używa się mierników elektronicznych z wyświetlaczem cyfrowym. Instrumenty te mierzą grubość powłok izolacyjnych na podłożu metalowym nie wykazującym właściwości magnetycznych (NFe) oraz powłoki niemagnetyczne na podłożu z żelaza lub stali (Fe). Działanie tych mierników opiera się na dwóch zasadach
– pomiar indukcji magnetycznej na podłożach typu Fe
– pomiar prądu wirowego na podłożach typu NFe
– przykłady powłok izolacyjnych oraz nie-magnetycznych:
farby, powłoki proszkowe, chromowane, cynkowane, galwanizowane, tworzywa sztuczne, emalie, guma, ceramika
– przykłady podłoży izolacyjnych oraz nie-magnetycznych NFe:
Aluminium, miedź, mosiądz, stal szlachetna, brąz, magnez, cynk
– przykłady podłoży żelaznych Fe:
stal, żeliwo

Techniki pomiarowe

Indukcja magnetyczna (Fe)
Metoda wykorzystująca dwie cewki magnetyczne, które zbliżone do ferromagnetyka wytwarzają zmienne pole magnetyczne. Zmiana tego pola związana jest z odległością między sondą a podłożem – w tym przypadku z grubością warstwy. Jedna z tych cewek wytwarza prąd magnetyczny. Sprzężenie pomiędzy dwoma biegunami magnetycznymi jest miarą grubości warstwy. W dodatku, zmienne pole magnetyczne wytworzone przez ferromagnetyczną cewkę powoduje powstanie indukcji elektromagnetycznej. W tego typu sondach używane są precyzyjne półprzewodniki oparte na efekcie Halla.

Pomiar prądu wirowego (NFe)
Metoda ta jest używana podczas mierzenia powłok nie przewodzących opartych na podłożach nie-ferromagnetycznych takich jak np. aluminium. Metoda ta wykorzystuje zjawisko indukcji elektromagnetycznej. Cewka zbudowana z drutu przewodząca zmienny prąd elektryczny produkuje pole magnetyczne, które zmienia kierunek wraz ze zmianą kierunku przepływu prądu. Kiedy sonda NFe znajduje się w pobliżu przewodzącego podłoża, generowane są prądy wirowe, które wywierają efekt na pole magnetyczne cewki. Efekt ten jest zależny od charakterystyki podłoża oraz odległości między sondą i podłożem – w tym przypadku grubością powłoki.